Η ΕΚΕ (ESS)
Η Ευρωπαϊκή Κοινωνική Έρευνα (ESS) είναι μια ακαδημαϊκή συγκριτική έρευνα, που πραγματοποιείται ανά διετία σε όλη την Ευρώπη από το 2001. Η ESS έλαβε το καθεστώς της Κοινοπραξίας Ευρωπαϊκών Ερευνητικών Υποδομών (ERIC) τον Νοέμβριο του 2013. Διευθύνεται από μια Κεντρική Επιστημονική Ομάδα με επικεφαλή τον Rory Fitzgerald από το City, University of London, UK μαζί με έξι άλλα ιδρύματα εταίρους τα οποία είναι:
- Centerdata, Netherlands
- GESIS, Germany
- Sikt, Norway
- The Netherlands Institute for Social Research/SCP, Netherlands
- Universitat Pompeu Fabra, Spain
- University of Essex, UK
- University of Ljubljana, Slovenia
Η ΕΚΕ μετρά τις στάσεις, τις πεποιθήσεις και τα μοτίβα συμπεριφοράς των διαφόρων πληθυσμών σε περισσότερες από τριάντα χώρες.
Οι κύριοι στόχοι της ΕΚΕ είναι:
- να χαρτογραφήσει την κοινωνική σταθερότητα και την αλλαγή στην κοινωνική δομή, τις συνθήκες και τις στάσεις στην Ευρώπη και να ερμηνεύσει πώς ο κοινωνικός, πολιτικός και ηθικός ιστός της Ευρώπης αλλάζει,
- να επιτύχει και να διαδώσει υψηλότατα πρότυπα αυστηρότητας στις διαδικασίες συγκριτικής έρευνας στις κοινωνικές επιστήμες, όπως, για παράδειγμα, στο σχεδιασμό ερωτηματολογίων, στον προ-ερευνητικό έλεγχο, στη δειγματοληψία, στη συλλογή δεδομένων, στη μείωση της μεροληψίας (bias) και στην αξιοπιστία των ερωτήσεων,
- να θεσπίσει γερούς δείκτες κοινωνικής ανάπτυξης με βάση τις αντιλήψεις των πολιτών και τις κρίσεις που κάνουν σε βασικούς τομείς των κοινωνιών τους,
- να αναλάβει και να διευκολύνει την κατάρτιση Ευρωπαίων κοινωνικών ερευνητών στη συγκριτική ποσοτική μέτρηση και ανάλυση,
- να βελτιώσει την ορατότητα δεδομένων για την κοινωνική αλλαγή μεταξύ των ακαδημαϊκών, φορέων χάραξης πολιτικής και το ευρύτερο κοινό.
ΕΚΕ στην ΚΥΠΡΟ
Βασικοί συντελεστές της ΕΚΕ στην Κύπρο
Η Κύπρος αντιπροσωπεύεται στην ΕΚΕ από τον Εθνικό Συντονιστή Χάρη Ψάλτη του Πανεπιστήμιο Κύπρου. Σε αυτό τον ρόλο υποστηρίζεται από μια κοινοπραξία ιδρυμάτων και οργανισμών όπως φαίνεται στον πιο κάτω πίνακα:
- Χάρης Ψάλτης (Εθνικός Συντονιστής), Άντρεα Νικολάου, Ευάγελος Γεωργίου, Πανεπιστήμιο Κύπρου
- Μάριος Βρυωνίδης, Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου
- Στέλιος Στυλιανού, ΤΕΠΑΚ
- Σταύρος Πάρλαλης, Πανεπιστήμιο Frederick
- Κωνσταντίνος Φελλάς, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας
- Ιωάννα Στυλιανού, UCLAN
- Ελένη Κυριάκου, Στατιστική Υπηρεσία
Η Κύπρος συμμετείχε στον 3ο, 4ο, 5ο, 6ο και 9ο γύρο της ΕΚΕ.
Πληροφορίες για την ΕΚΕ στην Κύπρο μπορούν να ζητηθούν από τον Εθνικό Συντονιστή Χάρη Ψάλτη (cpsaltis@ucy.ac.cy).
Συμμετοχές μέχρι σήμερα
Συμμετοχές μέχρι σήμερα
Η Κύπρος έχει συμμετάσχει σε 5 γύρους της ΕΚΕ έως σήμερα:
Θεματικές
Η ΕΚΕ μετρά τις στάσεις, τις πεποιθήσεις και τις συμπεριφορές των διαφορετικών πληθυσμών σε ολόκληρη την Ευρώπη. Το ερωτηματολόγιο αποτελείται από ένα βασικό μέρος που είναι το ίδιο σε κάθε γύρο, εναλλασσόμενες ενότητες που αναφέρονται σε ειδικά θέματα κάθε φορά και ένα συμπληρωματικό τμήμα αφιερωμένο σε μια κλίμακα ανθρώπινων αξιών και πειραματικά μέρη.
Οι ερωτήσεις του βασικού κορμού επικεντρώνονται στα ακόλουθα:
- το φόβο του εγκλήματος
- στην παρακολούθηση των μέσων ενημέρωσης
- την πολιτική
- την εμπιστοσύνη στους θεσμούς
- τη μετανάστευση
- την υγεία
- τη θρησκεία
- την ευημερία
- τις ανθρώπινες αξίες
- δημογραφικά στοιχεία
Οι εναλλασσόμενες ενότητες εστιάζονται στα εξής:
- τη μετανάστευση, την ιθαγένεια και τη δημοκρατία (Γύρος 1, 2002)
- οικονομική ηθική, την εργασία, την οικογένεια και την ευημερία, την υγεία και τις υπηρεσίες φροντίδας (Γύρος 2, 2004)
- το χρονοπρογραμματισμό της ζωής, την προσωπική και κοινωνική ευημερία (Γύρος 3, 2006)
- τις στάσεις στις διακρίσεις λόγω ηλικίας και στάσεις απέναντι στο κράτος πρόνοιας (Γύρος 4, 2008)
- την εμπιστοσύνη στην αστυνομία και τα δικαστήρια (Γύρος 5, 2010)
- την κατανόηση και την αξιολόγηση της δημοκρατίας και την προσωπική και κοινωνική ευημερία (Γύρος 6, 2012)
- αντιλήψεις για τη μετανάστευση και τις ανισότητες στην υγεία (Γύρος 7, 2014)
- στάσεις απέναντι στην ευημερία, την κλιματική αλλαγή και την ενέργεια (Γύρος 8, 2016)
- το χρονοδιάγραμμα της ζωής, δικαιοσύνη και ισότητα (Γύρος 9, 2018)
Μεθοδολογία
Το ερωτηματολόγιο στην Κύπρο απαντιέται με προσωπικές συνεντεύξεις. Το συμπληρωματικό ερωτηματολόγιο απαντιέται και αυτό με προσωπικές συνεντεύξεις, ως επέκταση της κύριας συνέντευξης. Το ερωτηματολόγιο είναι στα Ελληνικά. Το ερωτηματολόγιο βασίζεται σε ένα κοινό πρότυπο αλλά σε αυτό υπάρχουν συγκεκριμένες πληροφορίες προσαρμοσμένες για κάθε χώρα όπως, π.χ. τα πολιτικά κόμματα, θρησκείες, το εκπαιδευτικό σύστημα και το νομικό καθεστώς των συζυγικών σχέσεων έτσι που οι προσαρμογές αυτές να αντικατοπτρίζουν το εθνικό πλαίσιο.
Τα δείγματα της ΕΚΕ είναι αντιπροσωπευτικά του συνόλου των ατόμων ηλικίας 15 ετών και άνω (χωρίς ανώτατο όριο ηλικίας) που διαμένουν σε ιδιωτικά νοικοκυριά στην Κύπρο, ανεξάρτητα από την εθνικότητά τους, την ιθαγένεια ή τη γλώσσα. Τα άτομα επιλέγονται με αυστηρές μέθοδοι τυχαίας πιθανότητας σε κάθε στάδιο έτσι ώστε να επιτυγχάνεται ένα «βέλτιστο μέγεθος δείγματος» 800 ατόμων κατ’ ελάχιστο λαμβάνοντας υπόψη διάφορες επιδράσεις στο σχεδιασμό του τελικού δείγματος.
Ο σχεδιασμός του δείγματος στη Κύπρος είναι η τυχαία πολυσταδιακή στρωματοποιήμενη δειγματοληψία στις περιοχές που είναι υπό τον έλεγχο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το πλαίσιο δειγματοληψίας που χρησιμοποιείται είναι τα νοικοκυριά που κάνουν κατανάλωση οικιακού ρεύματος με βάση τα αρχεία της ΑΗΚ. Το τελικό δείγμα είναι ένα δείγμα νοικοκυριών.
Διάχυση αποτελεσμάτων
Στην Κύπρο τα αποτελέσματα της ΕΚΕ δημοσιεύονται κατ’ αποκλειστικότητα στην εφημερίδα «Ο Φιλελεύθερος» τη μεγαλύτερη σε κυκλοφορία εφημερίδα της Κύπρου.
Επικοινωνία
Χάρης Ψάλτης
Πανεπιστήμιο Κύπρου
cpsaltis@ucy.ac.cy